Trong muôn vàn tình yêu thương bao la của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Người đã dành cho Đảng bộ và nhân dân Phú Thọ những tình cảm yêu quý đặc biệt. Từ năm 1947 đến năm 1964, Bác Hồ 9 lần về thăm tỉnh Phú Thọ. Đây là niềm tự hào, nguồn cổ vũ lớn lao để Phú Thọ nỗ lực phấn đấu không ngừng trong suốt nhiều thập kỷ qua.
Phú Thọ là tỉnh có lịch sử xây dựng và phát triển từ lâu đời, theo suốt chiều dài lịch sử dựng nước, giữ nước của dân tộc; là đất của các di tích lịch sử, các danh lam thắng cảnh và nền văn hóa dân gian đặc sắc. Đồng thời, Phú Thọ có vị trí chiến lược quan trọng, là cửa ngõ nối liền vùng Tây Bắc của Tổ quốc với thủ đô Hà Nội và các vùng châu thổ sông Hồng, có các đường giao thông thủy, bộ thuận tiện.
Bác Hồ 9 lần về thăm tỉnh Phú Thọ đều là những mốc thời gian quan trọng của cách mạng cả nước nói chung, của nhân dân Phú Thọ nói riêng. Người đã viết hiều bài báo, gửi thư biểu dương, khen ngợi và tặng Huy hiệu cho những cá nhân, tập thể trong tỉnh có thành tích xuất sắc trong sản xuất và chiến đấu. Hãy cùng Người Phú Thọ tìm hiểu qua bài viết dưới đây!
Bác Hồ thăm tỉnh Phú Thọ lần thứ 1 (ngày 4/3 – 1/4/1947)
Trong những ngày từ thủ đô hành quân lên chiến khu Việt Bắc, Bác Hồ đã dừng chân ở và làm việc gần 1 tháng tại Phú Thọ từ ngày 4/3 – 1/4/1947 với 3 địa điểm là Cổ Tiết (Tam Nông), Chu Hóa (Lâm Thao) và Yên Kiện (Đoan Hùng).
Chiều ngày 28-3-1947 Bác vào thăm Khu di tích lịch sử Đền Hùng, Bác đã thắp hương, viếng mộ Vua Hùng và thắp hương Hậu cung đền Thượng. Đây là lần thăm Đền đầu tiên trong chuyến về thăm Phú Thọ lần thứ nhất của Bác Hồ trước khi lên chiến khu Việt Bắc đầu năm 1947.
Ngày 29-3-1947, Bác Hồ rời Lâm Thao lên chiến khu Việt Bắc.
Trong thời gian làm việc tại đây, Bác đã dành thời gian đọc cuốn “Việt Nam sử lược”, ban hành nhiều văn bản quan trọng. Đặt tên cho các Đồng Chí của Người trong đội cận vệ là Trường – Kỳ – Kháng – Chiến – Nhất – Định – Thắng – Lợi, để nhắc nhiệm vụ quan trọng của toàn đảng, toàn quân, toàn dân lúc này là trường kỳ kháng chiến.
Bác Hồ thăm tỉnh Phú lần thứ 2 (đầu năm 1951)
Đầu năm 1951, Trung ương đảng và Bộ tổng tư lệnh mở chiến dịch Hoàng Hoa Thám. Đại đoàn quân 312 được giao nhiệm vụ cùng Đại đoàn quân 308 tham gia chiến đấu tại chiến trường chính làm nhiệm đánh viện binh địch. Tháng 3/1951, Đại đoàn 312 mở hội nghị ở xóm Cúng, xã Đại Phạm, huyện Hạ Hòa quán triệt nhiệm vụ trong chiến dịch Hoàng Hoa Thám. Một vinh dự lớn đến với cán bộ, chiến sĩ Đại đoàn 312, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đến thăm đơn vị. Nói chuyện thân mật với các cán bộ Đại đoàn, Người căn dặn: “Muốn đánh thắng, trước hết phải đoàn kết chặt chẽ và có quyết tâm cao”.
Bác Hồ thăm tỉnh Phú lần thứ 3 (ngày 19/9/1954)
Sau khi cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp kết thúc thắng lợi, hành trình từ Chiến khu Việt Bắc về Thủ đô, Chủ tịch Hồ Chí Minh đến thăm Đền Hùng.
Trên đường đi, Bác vào thăm một đơn vị bộ đội đang đóng quân ở đồi Chò, thôn Kim Lăng, xã Chân Mộng, huyện Đoan Hùng (lúc đó là xã Ba Đình, huyện Phù Ninh). Tại đây, Bác đã có cuộc nói chuyện với các cán bộ trong lực lượng quân tình nguyện Việt Nam làm công tác dân vận vũ trang tuyên truyền ở nước bạn Lào, được Trung ương triệu tập về nước để học tập về tình hình, nhiệm vụ mới sau thắng lợi của Hiệp định Giơ-ne-vơ.
Gần trưa, Bác vào thăm thị xã Phú Thọ để tìm hiểu tình hình đời sống và việc làm của đồng bào sau khi hoà bình được lập lại. Sau đó, Người đến địa điểm sơ tán của Văn phòng Tỉnh uỷ Phú Thọ ở thôn Quang Trung, xã Thanh Hà – ngoại vi thị xã Phú Thọ.
Khoảng 10 giờ ngày 19/9/1954, Bác đã gặp và nói chuyện với các cán bộ, chiến sĩ Đại Đoàn quân tiên phong tại Đền Giếng. Bác căn dặn cán bộ, chiến sĩ Đại đoàn quân Tiên Phong khi vào thành phố phải giữ gìn quân phong, giữ nghiêm kỷ luật, tôn trọng và giúp đỡ nhân dân, tránh sa ngã, cám dỗ trước những “viên đạn bọc đường”. Người nhấn mạnh: “Các Vua Hùng đã có công dựng nước/Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước”
Bác Hồ về thăm tỉnh Phú Thọ lần thứ 4 (ngày 12/2/1956)
Hòa bình lập lại, nhằm phục vụ cho nhiệm vụ phát triển Khu Công nghiệp Việt Trì và nối liền hệ thống giao thông đường bộ quốc gia ở khu vực phía Bắc, Chính phủ cho xây dựng lại cầu Việt Trì.
Trên công trường khôi phục cầu Việt Trì, hàng trăm công nhân, gồm bộ đội, thanh niên xung phong, cán bộ miền Nam tập kết ra Bắc và chuyên gia Trung Quốc đã lao động ngày đêm quên mình, gấp rút thông cầu, sớm nối liền huyết mạch giao thông cho khu công nghiệp
13 giờ ngày 12/2/1956 , Bác đã về thăm và chúc Tết toàn thể cán bộ, công nhân Việt Nam và chuyên gia Trung Quốc. Sau khi đi thăm chỗ ăn, nghỉ của chuyên gia, công nhân, Người ra thăm công trường đang chuẩn bị gấp rút nối các nhịp cầu hai bờ sông Lô. Người căn dặn anh chị em công nhân ra sức thi đua hoàn thành và hoàn thành vượt mức kế hoạch; thi đua làm mau, làm tốt, làm rẻ; kết hợp chống tham ô, lãng phí…
Chỉ hơn một tháng sau khi Chủ tịch Hồ Chí Minh về thăm, ngày 23/3/1956, cầu Việt Trì đã được xây dựng xong, thông suốt giao thông đường sắt và đường bộ, nối liền các tỉnh phía Bắc với các tỉnh đồng bằng và Thủ đô Hà Nội, góp phần quan trọng vào việc thúc đẩy kinh tế- xã hội, an ninh quốc phòng.
Bác Hồ về thăm tỉnh Phú Thọ lần thứ 5 (ngày 20/7/1958)
Giữa lúc Đảng bộ và nhân dân tỉnh Phú Thọ đang ra sức thực hiện kế hoạch 3 năm (1958- 1960) “Cải tạo xã hội chủ nghĩa, bước đầu phát triển kinh tế- văn hóa- xã hội”. Ngày 20/7/1958, Người về thăm tỉnh Phú Thọ.
Người dự “Hội nghị phát động phong trào thi đua sản xuất vụ mùa của tỉnh Phú Thọ” và nói chuyện với hơn 2000 cán bộ từ tỉnh đến xã; tặng huy hiệu cho đại biểu xã Vân Phú (huyện Hạc Trì), là xã làm được nhiều phân bón nhất tỉnh Phú Thọ; Trao cho Ủy ban Hành chính tỉnh thêm 10 huy hiệu để làm giải thưởng cho các đơn vị, cá nhân có thành tích khá nhất trong vụ mùa này.
Đồng thời, Bác nhắc nhở Đảng bộ và nhân dân toàn tỉnh: “Kiên quyết sửa chữa những khuyết điểm, ra sức thi đua sản xuất, đảm bảo vụ mùa thắng lợi. Muốn được như thế phải biến quyết tâm của Đảng và Chính phủ thành quyết tâm của toàn bộ cán bộ và toàn thể nhân dân, phải đánh tan tư tưởng tiêu cực, bi quan, ngại khó, cán bộ từ tỉnh đến xã phải đi sát với quần chúng, phải nắm lấy một số nơi, tham gia lao động với quần chúng, học tập kinh nghiệm và sáng kiến của quần chúng để lãnh đạo quần chúng một cách thiết thực và toàn diện; các cấp ủy Đảng, chính quyền cùng nhân dân định kế hoạch cụ thể”.
Bác Hồ về thăm tỉnh Phú Thọ lần thứ 6 (ngày 13/4/1959)
Thực hiện quyết định của Trung ương về việc xây dựng Khu công nghiệp Việt Trì, ngày 28/11/1958, công trình được khởi công. Đến năm 1959, tổng số cán bộ công nhân thuộc khu công nghiệp quản lý lên tới trên 4000 người.
Ngày 13/4/1959, Bác Hồ về thăm công trường. Không vào nơi đã được bố trí sẵn để đón tiếp Người, Chủ tịch Hồ Chí Minh đi thẳng vào thăm khu vực nhà ăn của Công ty Kiến trúc. Người ân cần hỏi thăm điều kiện làm việc, ăn ở của công nhân và khen ngợi tinh thần lao động hăng say, nhiệt tình, ý thức trách nhiệm của cán bộ, công nhân Khu công nghiệp. Người nói: “Đây là khu công nghiệp đầu tiên của nước ta. Xưa các Vua Hùng đã chọn làm nơi đóng đô dựng nước. Nay ta xây dựng Đất Tổ thành một khu công nghiệp to lớn, cơ sở của chủ nghĩa xã hội. Từ đây ta sẽ bắt đầu cho công cuộc xây dựng to lớn của cả nước…Bác mong các cô, các chú cùng thi đua xây dựng sao cho các nhà máy được ra đời để hoạt động càng sớm càng tốt, để ta có thể được những sản phẩm tự lực cánh sinh mà xưa nay vẫn phải mua của nước ngoài”.
Đáp lại lời căn dặn và sự mong mỏi của Bác, sau hơn 3 năm khẩn trương xây dựng, ngày 18/3/1962, Khu công nghiệp Việt Trì được khánh thành đưa Việt Trì trở thành trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa của tỉnh Vĩnh Phúc và Phú Thọ sau này.
Bác Hồ về thăm tỉnh Phú Thọ lần thứ 7 (ngày 20/3/1961)
Năm đầu nhân dân miền Bắc thực hiện kế hoạch 5 năm lần thứ nhất (1961-1965), Hợp tác xã Đồng Tâm – xã Đồng Tâm (nay là thị trấn Đoan Hùng) là điểm sáng nông nghiệp của miền Bắc, đi đầu trong phong trào “phá xiềng 3 sào” và có thành tích bước đầu về tổ chức sản xuất, khai phá đồi trọc.
Ngày 20/3/1961, cán bộ và xã viên hợp tác xã Đồng Tâm đã vinh dự được đón Chủ tịch Hồ Chí Minh đến thăm.
Trong buổi nói chuyện với hơn 200 cán bộ, xã viên hợp tác xã, Bác đã khen ngợi cán bộ, đảng viên, đoàn viên và bà con xã viên. Người căn dặn: “Đồng Tâm là cùng một lòng, mọi người cùng một lòng là rất tốt. Muốn hợp tác xã vững mạnh cán bộ phải gương mẫu, liêm khiết, không được tham ô, không được làm việc xấu; tổ chức và quản lý cho tốt; phân phối sản phẩm cho công bằng. Còn bà con xã viên muốn hợp tác xã vững mạnh phải đoàn kết chặt chẽ, phải có tinh thần làm chủ và hăng hái tăng gia sản xuất, thực hành tiết kiệm, không vì lợi ích riêng mà sao nhãng việc công”.
Thực hiện lời Bác dạy, Đảng bộ và nhân dân Đồng Tâm đã khắc phục khó khăn, đầu tư cải tiến công cụ, khai phá đất hoang… Hợp tác xã Đồng Tâm trở thành lá cờ đầu về sản xuất nông nghiệp của tỉnh Phú Thọ, được Quốc hội, Chính phủ tặng thưởng Huân chương hạng Nhất, Nhì, 63 lá cờ của các cấp, các ngành từ Trung ương đến tỉnh.
Bác Hồ về thăm tỉnh Phú Thọ lần thứ 8 (ngày 18 và 19/8/1962)
Do có nhiều thành tích trong sản xuất, nhân dịp kỷ niệm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, ngày 18 và 19/8/1962, Đảng bộ và nhân dân tỉnh Phú Thọ đã vinh dự được đón Chủ tịch Hồ Chí Minh về thăm.
Đây là lần thứ hai sau hòa bình lập lại, Bác lên thăm tỉnh Phú Thọ. Đúng 6 giờ sáng ngày 19/8/1962, hơn 3 vạn cán bộ, bộ đội và đồng bào các dân tộc từ khắp nơi trong tỉnh đã có mặt tại sân vận động thị xã để đón chào Người trong niềm vui sướng và phấn khởi. Bác đã thay mặt Trung Ương Đảng và Chính phủ thân ái hỏi thăm đồng bào các dân tộc, bộ đội, công an, dân quân, anh hùng lao động và chiến sĩ thi đua trong toàn tỉnh.
Người căn dặn: “Bác tin rằng Đảng bộ Phú Thọ sẽ cố gắng lãnh đạo nhân dân tỉnh ta tăng gia sản xuất, thực hành tiết kiệm, hoàn thành và hoàn thành vượt mức những nhiệm vụ Đảng đã giao phó, trở nên tỉnh tiên tiến để góp phần đắc lực vào công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, làm nền tảng vững mạnh cho sự nghiệp đấu tranh thực hiện hòa bình thống nhất nước nhà”.
Sau đó Người đi thăm hợp tác xã Nam Tiến (nay là thị trấn Lâm Thao- huyện Lâm Thao) – đơn vị điển hình tiên tiến về năng suất lúa cao sản của tỉnh. Người khen ngợi những thành tích đã đạt được của các xã viên, cán bộ và đảng viên đồng thời nhắc nhở: “Cán bộ phải làm đầy tớ phục vụ nhân dân, không phải như thời Tây làm quan đâu; phải đoàn kết cùng nhân dân xây dựng hợp tác xã”.
Bác Hồ về thăm tỉnh Phú Thọ lần thứ 9 (ngày 26/1/1964)
Hưởng ứng lời kêu gọi thi đua thực hiện “Tết trồng cây” năm 1960 của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đảng bộ và nhân dân xã Vinh Quang (nay là xã Đào Xá, huyện Thanh Thủy) đã phát động nhân dân toàn xã trồng cây phủ xanh đất trống, đồi trọc, đưa nhiệm vụ trồng cây thành một chỉ tiêu phấn đấu hàng năm.
Nhờ tinh thần ấy, xã Vinh Quang đã trở thành đơn vị trồng cây khá nhất, là điển hình để các địa phương học tập khi được Chính phủ tặng thưởng Huân chương Lao động Hạng Ba. Từ năm 1962 đến năm 1964, xã Vinh Quang luôn là đơn vị trồng cây điển hình của miền Bắc.
Ngày 26/1/1964, đảng bộ và nhân dân xã Vinh Quang được Bác Hồ về thăm. Người đi thăm những khu trồng cây, khu trang trại chăn nuôi, trường học và nhà dân. Tận mắt chứng kiến thành tích trồng cây của xã, Bác rất hài lòng và mong muốn Vinh Quang phát huy tốt hơn nữa việc trồng cây.
Trong Báo Nhân dân số 3600 ra ngày 5/2/1964, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết bài biểu dương xã Vinh Quang trồng và chăm sóc cây tốt, trong đó Người viết: “Có được kết quả đó là do chi bộ khéo lãnh đạo, do cán bộ, đảng viên và đoàn viên hăng hái xung phong. Vì vậy mà từ các cụ bô lão đến các em nhi đồng ai cũng phấn khởi, hăng hái trồng cây và chăm sóc cho cây tốt…. Nếu bà con xã Vinh Quang cố gắng tiến lên mà không tự mãn với kết quả hiện nay thì vài ba năm nữa, các đồi trọc sẽ biến thành vườn cây tươi tốt, thành kho vàng vô tận của hợp tác xã và xã viên”.
Bác Hồ 9 lần về thăm tỉnh Phú Thọ đây thực sự là niềm vinh dự của nhân dân tỉnh. Trong bao năm qua, hình ảnh, lời căn dặn của của vị cha già dân tộc trong những lần về thăm đã ghi sâu trong tâm khảm của các thế hệ cán bộ và nhân dân các dân tộc tỉnh Phú Thọ. Những địa phương năm xưa Bác đến nay trở thành địa danh lịch sử, gắn với tên tuổi và sự nghiệp cách mạng của Người, trở thành niềm vinh dự và tự hào to lớn, làm điểm tựa để nhân dân Phú Thọ vững bước phấn đấu phát triển.
